Afbeelding
Foto: Renske Hamming

Oevergeul bij Maasbommel afgerond

Algemeen

MAASBOMMEL - Woensdag 19 april werd de geul oevergeul bij Maasbommel opgeleverd.

Samen met de omwonenden en andere betrokken partijen werd tijdens een kleinschalige bijeenkomst stilgestaan bij de oplevering van de heringerichte uiterwaard. Riviergebonden planten en dieren zijn hiermee weer een flink stuk leefgebied langs de Maas rijker. Wandelaars kunnen hier naar hartenlust rondwandelen en uitrusten op een van de zitstenen die zijn neergelegd. Omdat het gebied op de eerste plaats de functie van riviernatuurgebied heeft, zijn er geen wandelpaden aangelegd; alleen ter hoogte van de veerstoep is een kort verhard paadje tot aan de kop van de geul gemaakt. Zo kan men ook vanaf een goed toegankelijke plek genieten van de geul.

Bij normale waterstanden op de rivier ligt de geul geïsoleerd in de uiterwaard, niet verbonden met de Maas. Deze is dan gevuld met grondwater. Naar verwachting zal de geul gemiddeld eens per jaar wel meestromen met de rivier, wanneer het waterpeil hoog is. Op dat moment draagt de geul in enige mate bij aan waterstandsverlaging op de Maas.

De S-vormige geul is circa 650 meter lang en 100 meter breed, met een diepte die varieert van enkele decimeters achter de twee langgerekte eilanden in de geul tot 2,5 meter in het diepste deel in het midden. Zo is weer een gunstig leefgebied ontstaan voor planten, vissen en andere dieren die van nature in dit Maaslandschap thuishoren.
De vier essen die ter hoogte van de in- en uitstroomdrempels moesten wijken, zijn stevig verankerd in de nieuwe geul gelegd. Rijkswaterstaat past dit zogenoemde rivierhout steeds vaker toe om de ecologische waterkwaliteit te verbeteren. Dood hout werkt namelijk als een soort koraal waar het al snel krioelt van het leven. Het vormt daarmee een belangrijke schakel in de watervoedselketen.

Natuurlijk karakter
De Maas is de afgelopen 150 jaar flink veranderd. Er kwamen stuwen en sluizen voor een goede bevaarbaarheid en de rivier werd rechtgetrokken. Oevers werden met stortstenen vastgelegd voor de scheepvaart en om te voorkomen dat landbouwgrond zou afkalven. Deze kanaalachtige inrichting was echter niet gunstig voor het waterleven; veel inheemse flora en fauna verdwenen door een gebrek aan ondiep en rustig stromend water.

Daarom wordt al geruime tijd gewerkt aan ecologisch herstel van de rivier. Onder meer door oude Maasarmen te herstellen en nieuwe geulen te graven, zoals hier bij Maasbommel. Ook worden op vele plekken oevers natuurvriendelijker gemaakt en maken we samen met de waterschappen beekmondingen weer optrekbaar voor vis. Dit alles maakt onderdeel uit van bindende afspraken in Europa onder de noemer Kaderrichtlijn Water om onze wateren weer chemisch op orde en ecologisch in balans te brengen.
De oevergeul sluit ook naadloos aan bij het programma 'MeerMaas' van Natuurmonumenten, dat als doel heeft weer zoveel mogelijk riviernatuur in de uiterwaarden terug te brengen. Het Rijk en Natuurmonumenten zijn gedeeld eigenaar van de uiterwaard bij Maasbommel en hebben voor het realiseren van de geul nauw samengewerkt. Ook zijn beide partijen betrokken bij het beheer na oplevering.

Rijkswaterstaat heeft de opdracht voor de realisatie van dit project gegeven aan aannemer Martens en Van Oord. Daarbij werd nauw samengewerkt met de gemeente en Natuurmonumenten. Ook de omwonenden werden betrokken bij zowel de voorbereiding als de uitvoeringsfase. Het project is binnen de afgesproken tijd en volgens gemaakte afspraken opgeleverd. Een mooi resultaat voor Maasbommel en wethouder Sander Bos van West Maas en Waal is dan ook trots op het gezamenlijke resultaat: "Dit project is om meerdere redenen positief voor Maasbommel. Er is meer riviernatuur waar planten en dieren van profiteren en bezoekers en bewoners van kunnen genieten. Daarnaast hebben we samen met onze ondernemers en Rijkswaterstaat uiteindelijk een oplossing gevonden voor ontwikkelingsplannen in dit gebied, zodat er nu ruimte is ontstaan om de recreatieve invulling van de Gouden Ham verder vorm te geven . Het is mooi om te zien dat op deze manier in dit traject verschillende belangen konden worden verenigd."

Door Renske Hamming