Een boom met een bijzonder verhaal
DRUTEN – Aan het einde van de Drutense Heersweg, nabij de oprit naar de Waalbandijk, staat een in 1949 nieuw gebouwde witte boerderij, bewoond door de familie Van Zoelen. In de op het oosten liggende voortuin staan bomen. Op zich niks bijzonders, ware het niet dat aan een van de bomen een kort oorlogsverhaal kleeft.
Door Wil van den Dobbelsteen
In september 1944 schoof ook in het Land van Maas en Waal, door de voortschrijdende komst van de geallieerde legers, de frontlijn op vanuit het zuiden naar de rivier de Waal. Achter de Waal had de toenmalige vijand zich teruggetrokken, om vandaaruit voorlopig een front te vormen tegen de oprukkende geallieerden. Vanaf de overkant van het water voerden de Duitsers regelmatig acties uit in de vorm van patrouilles, infiltraties en soms wraakacties aan Maas en Waalse kant. Ook in het na 17 september 1944 zogenaamd ‘bevrijd’ gebied.
Uitkijkpost
Boerderij 'Edenoord', een pachtboerderij (gebouwd in 1810) van de familie Van Aldenburg-Bentinck (toen gepacht door Hendrik Jan van Zoelen), was een T-boerderij met schuur en grotendeels met riet gedekt. In dezelfde boerderij waren tijdens ‘de bevrijde' periode negen Engelse soldaten ingekwartierd en vanzelfsprekend ook voorzien van wapens. Dezelfde soldaten gebruikte daarbij een van de hoge bomen in de oostelijk gelegen voortuin van het voorhuis als uitkijkpost om de Duitsers aan de overkant in de gaten te houden en te kunnen bespieden. Dezelfde Duitsers kregen dit in de gaten en planden een patrouille, met Nederlandse SS'ers, om ook 'Edenoord' buiten gevecht te stellen. Zij deden dat op 1 en 2 april 1945. De in 'Edenoord' ingekwartierde Engelsen verdedigden zich, en tijdens een vuurgevecht raakte de Engelse korporaal A.R. Saunders ernstig gewond en overleed. Hij werd later op het R.K. Kerkhof aan de Kerkstraat in Puiflijk begraven. De andere Engelsen soldaten trokken zich terug richting Puiflijk.
Verschillende explosies veroorzaakten brand in zowel de schuur als de boerderij, en legden het boerencomplex op 2 april 1945 in puin. Boer Van Zoelen trof daarna nog wel provisorische en noodmaatregelen om huis en haard plus boerderij weer enigszins bewoonbaar en bedrijfsklaar te maken. Hij zou zich tot 1949 moeten behelpen. In dat jaar werd een geheel nieuwe boerderij met schuur gebouwd door de Alphense aannemer Van Eck. 'Edenoord' was uit haar as verrezen. De bewuste boom bleef gespaard en doet nog altijd denken aan het noodlottig voorval van april 1945. Wie staat er na zoveel jaren nog bij stil?
