Jonge steenuilen in een nestkast.
Jonge steenuilen in een nestkast. Foto: GER LOEFFEN

Jonge Steenuilen in de appelboom

Algemeen

BEUNINGEN - Elk jaar broedt een steenuilenpaar in de hoogstam Elstar in de achtertuin van Bart Hermsen in Beuningen. 

‘Of het om hetzelfde paar gaat durf ik niet met zekerheid te zeggen’, zegt Hermsen. ‘Maar dat ligt wel voor de hand. Als een paartje eenmaal een stek heeft gevonden blijft het vaak in dezelfde omgeving. De jongen vliegen uit en gaan op zoek naar een eigen leefgebied.’

Boerenerf
De steenuil is de kleinste uil in Nederland en is een bekende verschijning in kleinschalig agrarisch cultuurlandschap. De steenuil is niet mensenschuw en broedt vaak op boerenerven, waar een steenuil vaak op een klein oppervlak alles vindt wat hij nodig heeft. Vanaf paaltjes of andere verhogingen ontgaat hen niets en zoekt de steenuil naar voedsel en vliegt daar in, de voor steenuilen kenmerkende golvende vlucht op af. Steenuilen zijn qua eten niet zo kieskeurig. Ze eten vooral veldmuizen, maar ook andere kleine zoogdieren, kleine vogels en in mindere mate reptielen en amfibieën, insecten als nachtvlinders en meikevers, regenwormen.

Nestkast van het VLB
Steenuilen broeden in natuurlijke holtes van bomen en in rustige hoekjes of nissen van gebouwen. En in speciale nestkasten zoals de kast van Bart Hermsen. ‘Deze nestkast is gemaakt door het Vrijwillig Landschapsbeheer Beuningen’, zegt Bart. ‘Deze kast is zodanig gemaakt dat het voor de steenmarter heel moeilijk is om in de kast te komen.’ Jonge steenuilen vallen vaak ten prooi aan deze toppredator.

Het gaat al langere tijd bergafwaarts met de steenuil. Het leefgebied krimpt ineen door bijvoorbeeld stads- dorpsuitbreidingen, aanleg van industrieterreinen en wegen. Daarnaast is het resterende leefgebied sterk veranderd. Kleine gemengde boerenbedrijven zijn er niet meer, hoogstamboomgaarden zijn zeldzaam geworden en de landbouw is een stuk intensiever. 

Kwetsbaar
De steenuil staat op de Rode Lijst in de categorie Kwetsbaar. In Nederland zijn naar schatting tussen de 7000 en 8000 broedparen. Voornamelijk in de zuidelijke provincies met een concentratie in de provincie Gelderland met ongeveer 3500 paren. In tegenstelling tot de Oost-Veluwe, Liemers en West-Betuwe komt de steenuil in Maas en Waal weinig voor. Alle reden om bij het Vrijwillig Landschapsbeheer Beuningen een nestkast te laten maken.

Door Ger Loeffen