De rijke fruitgeschiedenis van het Land van Maas en Waal
Kers op de taart?
Door André Janssen
MAAS EN WAAL - Het Land van Maas en Waal kent een rijke fruitgeschiedenis, vooral de Waalkant kende vele, bijna aaneengesloten, gemengde boomgaarden, grotendeels met hoogstambomen beplant. De gevarieerde fruitakkers hebben sinds de zestiger jaren een behoorlijke verschraling ondergaan. Niet alleen de rassenrijkdom en de ecologische waarden, ook de verscheidenheid in smaken is in de loop der tijd nagenoeg verdwenen. In de (land)winkels kijkend zien we wat de peren betreft met een beetje geluk nog twee handpeerrassen en een stoofpeerras en een drietal gangbare appelrassen. Dit staat in schril contrast met de vele tientallen rassen die onze streek ooit rijk was.
De teloorgang van karakteristieke bogerden of bongerden en het aantal fruitrassen dat geteeld werd, is voor de Boederij & Laendschap de aanzet geweest tot een uitgebreid onderzoek. Naast het doorspitten van officiële documentatie heeft de projectgroep destijds via oproepen en interviews zo’n tweehonderd fruitrassen weten vast te leggen, rassen die ook daadwerkelijk in Maas en Waalse grond geworteld hebben.
Maos en Waols Fruitbuukske
Naast de landelijke rassen zijn het vooral de streekrassen die de geschiedenis een extra dimensie geven. Het in 2014 uitgebrachte Maos en Waols Fruitbuukske is het afgelopen jaar onder diverse historische, over het land verspreide, fruitorganisaties onder de aandacht gekomen, waaronder het Nederlands Fruitnetwerk. Dit is een landelijke organisatie van vrijwilligers die in samenwerking met de Wageningse Universiteit tracht de cultuurhistorische fruitgeschiedenis ook daadwerkelijk levend te houden en voor de toekomst veilig te stellen. Door middel van genenbanken en de aanleg van fruitcollecties worden de bedreigde fruitrassen in hun bestaan gered.
Roem van Pollestein
Om het behoud van in de streek ontstane kersenrassen zeker te stellen, is men op zoek naar ‘Roem van Pollestein’ uit Dreumel en de Asdonkse uit Beuningen. De bij Huize Pollenstein ontstane grote zoete kers ‘Roem van Pollestein’ kende waarschijnlijk alleen in en rond Dreumel zijn standplaats. Zo de laatste stand van zaken laat zien, is deze vrijwel zeker verdwenen.
Asdonkse kers
De in Beuningen ontstane Asdonkse kers was naast Beuningen ook op een achttal plaatsen in Limburg te vinden, maar is wat tastbaar bewijs betreft nog niet boven water gekomen. In 1954 zijn op de ‘Rassenlijst voor fruit’ ruim vijftien jaar oude bomen terug te vinden. Cultuurhistorisch en landschappelijk gezien is het zeer waardevol oud streekfruit te traceren en te herintroduceren.
Bomen kersenrassen
Om de streekeigen rassen voor de toekomst veilig te stellen, zijn de Bewaorsmiense in samenwerking met het Nederlands Fruitnetwerk op zoek naar bomen van genoemde kersenrassen, om deze door middel van enthout een toekomst te bieden.
Mocht u informatie hebben over eventuele standplaatsen, neem dan contact op met André Janssen, via tel. 06-20 59 04 65 of per mail: drieakkers@upcmail.nl.