Herdenken op 4 mei
Verzet als voorbeeld (3)
Door Wil van den Dobbelsteen
In samenwerking met het 4 Mei Comité Druten publiceert de Maas&Waler deze maand wekelijks een artikel over de aanloop naar de dodenherdenking op 4 mei. Het landelijke thema 'Verzet' vormt de rode draad. In de artikelen wordt aandacht geschonken aan een voorbeeld, dat zich toespitst op een noodlottig voorval tegen het einde van de tweede wereldoorlog. Dit in gedeelten die menigeen tot de verbeelding zullen spreken.
Deze week het vervolg van het verhaal over de gebroeders Jan en Dos van Mourik en hun zus Doth, die bezoek kregen van twee gecamoufleerde Nederlandse SS'ers.
Zuster Doth bood de SS'ers aan om een boterham voor hen te maken, met daarbij de opmerking: 'Jullie zullen wel honger hebben?'. De twee aten die boterhammen staande op met het geweer gericht op de broers Jan en Dos. Ze drongen nogmaals aan dat één van de broers mee moest. Doth verzon allerlei smoesjes om ze van het idee af te brengen, maar zonder resultaat. Broer Dos ging uiteindelijk mee. Hij wilde boterhammen in zijn jas stoppen toen broer Jan zei dat hij een boterhamzakje zou pakken. In plaats daarvan greep hij het broodmes, en viel daarmee een van de SS'ers aan. Er volgden een worsteling en schoten, en zus Doth vluchtte weg om hulp te halen. Toen ze terugkwam, zonder hulp, trof ze beide broers aan in de woonkamer. De SS'ers waren gevlogen en lieten beide broers zwaargewond achter. Dos stierf voor de kachel en Jan viel naast de kast en stierf. Een slapende 'getuige' was een dochtertje van hun broer Cees. Doth ging met haar naar de naastliggende boerderij 'Vredenburg' van de familie Jeuken. Mevrouw Jeuken ging samen met haar zoontje naar de in de buurt liggende boerderij van Van den Oever. Naar later bleek was ook een van de SS'ers gewond. Dit was te zien aan een te volgen bloedspoor. Verder bleek ook dat een van hen afkomstig moet zijn geweest uit de Betuwe. Zus Doth van Mourik mocht van de toenmalige koningin Wilhelmina een oorkonde ontvangen voor getoonde inzet en trouw voor haar broers, en het bovendien redden en opvangen van een Engelse piloot. Van de laatste ontving ze destijds nog zijn officiële 'Vliegerskaart'.
De treffende sage van destijds mag hierbij niet ontbreken:
'Van Mourik, Jan en Theodoor
Zij stonden er hachelijk voor
't Was kiezen of delen!
Zij deden wat zo vele
Helden deden, streden kordaat
Kozen den dood boven verraad.
Oproep oorlogsveteranen
In de Ewaldenkerk in Druten is vrijdag 4 mei om 19.00 uur een herdenkingsdienst. Aansluitend is er een stille tocht en rond 20.00 uur de krans- en bloemlegging bij het oorlogsmonument op het Ambtshuisplein. Oorlogsveteranen zijn daarbij van harte welkom.