Van godshuis tot pakhuis?
MAAS EN WAAL - Het burgerpanel van de Maas&Waler kon zich onlangs uitspreken over de toekomst van kerkgebouwen in Maas en Waal. In de afgelopen jaren is het kerkbezoek afgenomen, waardoor kerken sluiten en parochies fuseren. Wij vroegen onze lezers naar hun mening over onder meer onderhoud en herbestemming van geloofsgebouwen in de streek.
Bijna alle respondenten geven aan de bestaande kerkgebouwen te willen behouden, ook wanneer deze niet meer dienen als geloofsgebouw. De voorkeur gaat daarbij uit naar behoud middels herbestemming. Voor vier procent van de respondenten is sloop ook een optie. Wanneer een kerk in aanmerking komt voor herbestemming, vindt ruim de helft van de ondervraagden het belangrijk dat het gebouw toegankelijk blijft voor de gemeenschap.
Herbestemming
Als het gaat om herbestemming, dan zijn de meningen verdeeld. Bijna 80 procent van de respondenten kan zich vinden in een culturele bestemming. 'Kerkgebouwen hebben over het algemeen een goede akoestiek, waardoor muziekactiviteiten hier prima onderdak zouden vinden', aldus één van de reacties.
Ook een functie als gemeenschapshuis ziet het overgrote deel van de respondenten (66 procent) wel zitten. Over herbestemming middels wonen, horeca en religie is respectievelijk 34, 28 en 22 procent enthousiast.
Sommigen maakt het niet uit wélke herbestemming een kerk krijgt, 'zolang het gebouw maar behouden blijft en gebruik wordt'. Maar toch is lang niet iedereen het eens met het herbestemmen van kerken: 'Ook al ben ik niet gelovig, ik vind het vreselijk om een 'godshuis' te zien veranderen in een pakhuis', aldus een van de respondenten.
Onderhoud en financiering
Bijna tweederde deel van de ondervraagden ziet in het onderhouden en financieren van (voormalige) kerkgebouwen, een rol weggelegd voor overheid, provincie en/of gemeente. Ter motivatie van die keuze vallen opmerkingen als 'bepalend voor het dorpsaanzicht', 'cultureel erfgoed' en 'goed voor de sociale cohesie'.
Rol gemeente
Binnen de gemeente Druten is de sluiting van kerkgebouwen een actueel thema. De gemeente acht het (mede) onderhouden van kerkgebouwen, financieel gezien, echter als een onmogelijke kerntaak. 'De kosten van restauratie, renovatie en onderhoud van kerkgebouwen overstijgen de financiële mogelijkheden van de gemeente', aldus een woordvoerder. 'De gemeente blijft zich wel inzetten voor behoud van kerkgebouwen, maar doet dat middels een faciliterende rol. Dat houdt in dat we de verzoeken van kerkbesturen/eigenaren om subsidie bij andere overheden en overige instellingen te verkrijgen actief ondersteunen. Daarbij helpen we kerkbesturen bij het vinden van oplossingen ter voorkoming van de sloop van de kerk, en bij het zoeken naar een passende maatschappelijke (her- of neven)bestemming van de kerk.'
Kerkbezoek
Dat het kerkbezoek afneemt is duidelijk terug te zien in de antwoorden van de respondenten. Slechts twee procent van hen is nog wekelijks in de kerk te vinden, acht procent maandelijks. De helft van de ondervraagden komt een aantal keer per jaar in de kerk, en 40 procent geeft aan zelden tot nooit een kerk te bezoeken. Sommigen geven aan 'afgehaakt' te zijn, en menen dat de kerk 'zich wereldvreemd opstelt en niet meer in het midden staat'. Anderen missen het 'hart' in de kerk, een 'open mind' en een menselijke instelling.
Naar aanleiding van de sluiting van kerkgebouwen in Maas en Waal, vroegen we respondenten naar hun bereidheid om naar een ander dorp te gaan voor een eredienst. Een kwart van hen geeft aan daartoe bereid te zijn. Een gelijk deel is 'neutraal' en 40 procent ziet dat absoluut niet zitten. Een enkeling geeft aan het belangrijk te vinden dat er 'kerkelijke gedenkplekken' zijn, om gelegenheidsbezoeken mogelijk te maken.
Burgerpanel
Via het burgerpanel kan men zijn/haar mening kenbaar maken over onderwerpen die leven in de regio. Deelnemers krijgen eens per maand per mail een aantal vragen/stellingen voorgelegd. In de zomermaanden worden geen vragenlijsten verzonden, in september kan men een nieuwe enquête tegemoet zien. Interesse om mee te praten? Aanmelden als panellid is gratis en kan via www.tipdemaasenwaler.nl.