Familieleden bij graf van gevallene op de Grebbeberg eind mei 1940.
Familieleden bij graf van gevallene op de Grebbeberg eind mei 1940. Foto: archief 4 Mei Comité Druten.

De kracht van het persoonlijke verhaal 4

Namens het 4 Mei Comité Druten,
Wil van den Dobbelsteen

In samenwerking met het 4 Mei Comité Druten publiceert de Maas&Waler deze maand wekelijks een artikel over de aanloop naar de dodenherdenking op 4 mei. Vandaag het vierde deel, over de inval van het Duitse leger in Maas en Waal.

Op 10 mei 1940 valt, in de vroege ochtend om 03.45 uur, het Uur van de waarheid. Drommen vliegtuigen komen over en is de plotselinge inval van het Duitse leger op het Nederlandse grondgebied begonnen. Onder codenaam "Fall Gelb" valt het Duitse leger Nederland binnen om het aanvalsplan op Nederland en België vorm te geven. Dit met als hoofddoel, via het noorden (Nederland en België), Frankrijk binnen te vallen.

In Nederland ging het er in eerste instantie om een doorbraak te forceren van De Grebbelinie, waar Nederlandse troepen in allerijl naartoe werden gedirigeerd. Ze verlieten de met moeite opgeworpen Maas-Waalstelling om "De Tegenstoot" uit te kunnen voeren tegen de, beter uitgeruste en in grotere aantallen aanwezige, Duitse aanvallers.

Het gevolg was een vier dagen durende evacuatie van de burgerbevolking uit het Land van Maas en Waal. De evacuatie ging met behulp van schepen over de Maas en de Waal, terwijl de gevechtshandelingen zich regionaal gezien voornamelijk afspeelden op en rond De Grebbeberg tussen 10 en 14 mei 1940.

In deze dagen werden er in Maas en Waal wel vijandelijke vliegtuigen neergeschoten, maar achteraf bleek dat dit uiteindelijk niet heeft bijgedragen aan het stopzetten van de vijand. Dezelfde vijand kwam op 14 mei 1940 met een ultimatum om onder andere Rotterdam nadrukkelijk te bombarderen als niet tot capitulatie werd overgegaan.

De capitulatie volgde. Zo ook voor het 42e Regiment Infanterie, wat tijdens de mobilisatieperiode in Maas en Waal was gelegerd en haar voorbereidingen op het treffen met de vijand had getroffen. De bezetting volgde waarbij de dagelijkse gang van zaken aanvankelijk bij het oude bleef tot in augustus 1941 het openbaar bestuur 'gelijk werd geschakeld' en op nazi-leest geschoeid. Alle bestuurlijke macht kwam bij de burgemeester.

Volgende week het vervolg