Overzichtsfoto van de Afferdense en Deestse Waarden, oktober 2016.
Overzichtsfoto van de Afferdense en Deestse Waarden, oktober 2016. Foto: Snowwhite

Overeenstemming over kwelwater gemeente Druten

Door Piet Zeeuwen

DRUTEN - Burgemeester Luciën van Riswijk sprak van een historisch moment. Dat deed hij vorige week dinsdag bij de ondertekening van een overeenkomst over het beheer en onderhoud van het kwelsysteem. Toen zijn handtekening en die van RWS-hoofdingenieur-directeur Nelly Kalfs daar onder waren gezet was dat de officiële start van een 'eeuwig' contract.

Druten mag 750.000 euro op haar conto bijschrijven en gaat daarmee de verplichting aan de nieuw aangelegde kwelvijvers honderd jaar lang te onderhouden. Van Riswijk zei dat de Drutenaren 'als geen ander betrokken zijn bij de bescherming tegen hoog water. Zeker na de evacuatie in 1995. Daarom was het geen vraag óf we zouden meewerken, maar de manier waaróp. En dat is goed en constructief gebeurd.'

Het kwelsysteem werd op kosten van Rijkswaterstaat aangelegd; één vijver aan de Klapstraat en één aan de Koningstraat. Daarnaast is het gebied rondom de Wielen in Afferden en Deest gedraineerd. De extra kwel kan hierdoor goed beheerd worden. Het water wordt afgevoerd naar de vijvers via een nieuw aangelegd buizensysteem en bestaande sloten in het gebied. Als de kwelvijver aan de Koningstraat vol is wordt het water naar het Klapstraat-bassin gepompt, en als die ook vol is wordt het water onder de dijk door naar de uiterwaarden gepompt. Dat is sinds de vijvers klaar zijn al een paar keer gebeurd.

Nevengeulenproject
De aanleg van de kwelvijvers gebeurde bij de herinrichting van de Afferdense en Deestse Waarden. Rijkswaterstaat voert dat project uit om de waterveiligheid te verbeteren. Ook de Waal krijgt steeds vaker te maken met hoge waterstanden, door meer regen- en smeltwater. Om de kans op overstromingen te reduceren wordt onder andere in Druten een 4,5 kilometer lange meestromende nevengeul aangelegd. Daarbij worden ook nog ongeveer 120 hectare uiterwaarden verlaagd. Hoe ver is men nu? Bomen zijn gekapt, grond is afgegraven en de zandwinning is in volle gang. Dat zand is uiterst lucratief. Nelly Kalfs daarover: 'De ruim twee miljoen kuub zijn van uitstekende kwaliteit: we kunnen zo'n 650.000 kuub extra verkopen aan de industrie. Dat investeren we in een toegift voor de natuur.'

Nieuwe natuur
Het nevengeulproject zorgt primair voor veiligheid, maar daarnaast voor een nieuw, ecologisch eldorado. Zo wordt onder andere een visdief eiland aangelegd (broedplaats voor vogels, met name de visdief, red.), steilranden voor holenbroeders, zoals oeverzwaluwen en vleermuizen, en mosselbanken. Mosselen eten algen en worden zelf gegeten door eenden, lepelaars en aalscholvers. Het gebied blijft grotendeels toegankelijk voor natuurliefhebbers. Daarvoor komen er nieuwe struinpaden en uitkijkpunten. Ook voor sportvissers komen er extra faciliteiten.