Ben Duitsman.
Ben Duitsman. Foto: Hans Barten

Door Hanneke Sizoo

In de rubriek 'De Maas & Waler dat ben ik' maken we wekelijks kennis met een inwoner van deze regio. Wie zijn ze, wat doen ze en waarom wonen ze hier? Maar ook, wat zouden ze graag toevoegen aan de regio? En aan welke plek hebben zij bijzondere herinneringen? Het resultaat, bijzondere portretten van gewone mensen met een eigen verhaal.

Naam:                Ben Duitsman
Leeftijd:                69 jaar
Woonplaats:        Maasbommel

Gepensioneerd leraar Ben Duitsman heeft zijn dagen voornamelijk gevuld met muziek. In de serre aan zijn huis staan een piano, een computer en mappen vol met arrangementen. Ben is zowel dirigent van het seniorenorkest Maas en Waal als het Lauwens koor 'Terug in de Ted'. Ook speelt hij al meer dan 40 jaar trompet bij blaaskapel 'De Kwaekers' uit Altforst. Thuis schrijft Ben arrangementen. Dat gaat tegenwoordig anders dan vroeger. 'Geen gepriegel meer met noten op papier. In de computer wordt iedere uitgewerkte partij 'op elkaar gestapeld', zodat je meteen kunt horen hoe het uiteindelijke samenspel zal gaan klinken.' Met zowel koor als orkest wordt volop gerepeteerd en opgetreden, ook buiten de streek.

Samen met vriend Piet vormt Ben ook nog het duo 'Piet en Ben', ze treden op met 'De Meziek'. Vanwaar die naam? 'We moesten een keer spelen in een parochiehuis in Brabant. Toen we aankwamen riep de beheerder naar achteren: 'Sjan, de meziek is er!' Piet en ik zingen en spelen Nederlandse en ook Vlaamse liedjes. Vooral Vlamingen zijn taalkunstenaars, hun teksten zijn vaak prachtig.'

Kippenvel
'Het samen muziek maken, dat geeft me een apart gevoel', vertelt Ben. 'We streven het ultieme na. En als dat lukt krijg ik echt kippenvel. Wanneer ik sta te dirigeren voel ik achter mijn rug het enthousiasme uit de zaal. Laatst speelden we voor bejaarden in Tiel. Met al onze liedjes uit de oude doos was het een feest van herkenning. Ik zag een mevrouw die in haar bed lag te luisteren. Alleen haar hand bewoog, op het ritme van de muziek. Dat raakt me dan enorm.'

Geheugen trainen
Ben: 'De groep van het seniorenorkest is niet zo groot, we worden steeds ouder, ook ik. Laatst werd een orkestlid van 86 met COPD opgenomen in het ziekenhuis. Hij belde op en liet weten niet naar de repetitie te kunnen komen. Dat is toch mooi. Vergeet niet: Muziek maken, blazen, het is gezond. Voor je longen, maar ook om je geheugen te trainen. En je hoort ergens bij, het is ook nog eens heel gezellig.'

Brabant zien
Ben woont samen met zijn vrouw Henny aan de rand van Maasbommel. Ze kennen elkaar al hun hele leven, waren zelfs buurkinderen in het Brabantse Goirle. Hun levens liepen gelijk op, tot ze op de kweekschool verliefd werden en verkering kregen. Henny vond werk op een school in Tiel, waar Ben later ook terecht kon. Ze trouwden en woonden even in Tiel, op een flat. 'Ik werd er knettergek', zegt Ben. 'Ik speelde er op mijn piano, maar dat kon daar eigenlijk niet. De verhuizing naar Maasbommel was een verademing. Een vrijstaand huis met een flinke lap grond. En loop je de dijk op, dan kun je Brabant zien. Dat vond ik toen een fijn idee. Onze kinderen groeiden hier op. Mijn dochter was vroeger gek op 'polderen', struintochten dwars door de weilanden, over hekken en sloten, ongeorganiseerd. En ik zal nooit vergeten dat mijn zoon net de deur uit was en een weekend thuis kwam. Het eerste wat hij deed was keihard rondjes rennen om het huis, door de tuin, zo blij met de ruimte die hij voelde.'

Zielig
Jarenlang stond Ben voor de klas in Tiel, op een school die nu het Lingecollege heet. Nu hij met pensioen is, mist hij zijn werk niet. 'De romantiek in het onderwijs is weg. Het is overgeorganiseerd en -gedocumenteerd, en vooral gericht op het tevreden houden van de onderwijsinspectie. Maar ook de kinderen zijn veranderd. Drukker, moeilijker. In 1997 was er geen enkel kind met ADHD, nu heeft bijna ieder kind een etiket. Dat is zielig voor de kinderen, maar ook zielig voor de mensen die met deze kinderen werken. Je ziet veel leraren na een paar jaar weer vertrekken. Toch heb ik het tot het laatste moment mooi gevonden om les te geven. Verhalen vertellen, de gezichten van kinderen voor me zien die geboeid luisteren, dat was het allerleukste dat er was.'