José Bernts.
José Bernts. Foto: Hans Barten

Door Hanneke Sizoo

In de rubriek 'De Maas & Waler dat ben ik' maken we wekelijks kennis met een inwoner van deze regio. Wie zijn ze, wat doen ze en waarom wonen ze hier? Maar ook, wat zouden ze graag toevoegen aan de regio? En aan welke plek hebben zij bijzondere herinneringen? Het resultaat, bijzondere portretten van gewone mensen met een eigen verhaal.

Naam:                José Bernts
Leeftijd:                59 jaar
Woonplaats:        Beuningen

In minitheater Tingeling in Beuningen, naast het woonhuis van José Bernts, staan de lage kinderstoelen in een paar rijen opgesteld, met uitzicht op een grote poppenkast. Aan de muur donkerblauwe gordijnen die zorgen voor een intieme sfeer, waardoor kinderen zich volgens José snel op hun gemak voelen. Poppentheater Tingeling is van José en een medespeelster, met wie ze de voorstellingen maakt.

Thuisvoorstellingen

'Het is ooit begonnen op De Triangel, de school van mijn kinderen', vertelt José. 'Ik was hulpouder en hoorde dat de poppenkastgroep versterking nodig had. Dat heb ik vervolgens jaren gedaan. Tot ik een paar moeders ontmoette die het, net als ik, leuk vonden om het wat professioneler aan te pakken. We schreven verhalen, maakten zelf onze poppen en gaven voorstellingen op scholen en bij kinderdagverblijven. En onze garage werd omgebouwd als theater, zodat we ook thuisvoorstellingen konden maken.'

Professioneler

'Het theater liep in het begin niet zo best, er kwam geen kip', zegt José. 'Maar na een jaar ging het beter en sinds er een website is zelfs heel goed. We zijn heel blij met onze nieuwsberichten in deze krant, want nu hebben de Maas en Walers ons ook gevonden. Ik heb dan ook met veel plezier de sticker 'Fijn om Maas en Waler te zijn' op de bus van ons poppentheater geplakt. We vragen nu ook een kleine vergoeding voor het spelen. Het is op die manier allemaal wat minder vrijblijvend geworden.'

Interactief

Spelen voor kinderen, dat vindt José geweldig om te doen. Het is creatief en fantasierijk, een bijzondere tegenhanger van haar bèta-vaardigheden. 'Kinderen reageren op wat je zegt, je kunt ze meetrekken in het verhaal, het is heel interactief. Bijvoorbeeld, wanneer je als pop zegt: 'Letten jullie even op mijn spulletjes? Ik ben even weg en kom zo terug. En er verschijnt dan een boef in de kast… Prachtig wat er dan gebeurt.' Hoe kinderen reageren en wat ze leuk vinden weet José maar al te goed, ze heeft zelf vier kinderen, nu allemaal volwassen. Na de geboorte van haar oudste zoon kwam er nog een drieling. José stopte met haar baan als docent wiskunde om bij haar kinderen te zijn. Ik realiseerde me natuurlijk wel dat het druk zou worden. Mijn man en ik moesten vol aan de bak.'

Heimwee

José groeide op in Horssen, waar haar ouders een melkveebedrijf hadden aan de Noord Zuid. Op haar vijftiende verhuisde het gezin naar Sint-Michielsgestel, vanwege nieuw werk van vader Bernts. José had het er moeilijk mee. Ze had heimwee en vond geen aansluiting op de middelbare school. Ze miste de sfeer, de kleine HBS in Druten en haar Horssense volleybalclub. Na afronding van de middelbare school vertrok José naar Tilburg om daar de lerarenopleiding te doen; wiskunde en scheikunde. 'Het was een heerlijke tijd', zegt José. 'Ik vond Tilburg een leuke stad en genoot van mijn vrijheid.'

Klusfamilie

Bijzonder was dat haar ouders in Tilburg twee naast elkaar gelegen, onbewoonbaar verklaarde, woningen voor haar kochten. Met de bedoeling er uiteindelijk in te wonen, samen met andere studenten. José en haar ouders zochten naar betaalbare materialen en klusten er veel. 'Van niets iets maken, dat kunnen we goed. Het mooie is dat zo'n huis langzamerhand van jezelf wordt, je kent iedere plint.' José leerde in Tilburg haar man kennen en verhuisde uiteindelijk vanwege het werk met hem naar Beuningen, waar later de kinderen geboren werden. 'Ik vind het fijn weer terug te zijn in Maas en Waal. Op straat wordt weer gegroet, dat geeft me een thuisgevoel. De vriendelijkheid, dat is misschien niet speciaal Maas en Waals, maar vooral iets van kleine dorpen.'

Jubileum

'Ik wil de komende periode weer wat meer tijd inplannen om ideeën op te doen, kinderboeken te lezen, naar andere voorstellingen te gaan. Zo vormen zich een verhaal en de karakters van de poppen. En dan moet alles nog gemaakt worden, natuurlijk. Ja, poppentheater maken is een hoop werk, maar wel ontzettend leuk om te doen.' Tingeling bestaat in september tien jaar: www.poppentheatertingeling.nl.