De Maas & Waler dat ben ik: Tonnie de Haas

In de rubriek ‘de Maas & Waler dat ben ik’ maken we wekelijks kennis met een inwoner van deze regio. Wie zijn ze, wat doen ze en waarom wonen ze hier. Maar ook, wat zouden ze graag toevoegen aan de regio? En aan welke plek hebben zij bijzondere herinneringen? Het resultaat, bijzondere portretten van gewone mensen met een eigen verhaal.

Naam:                Tonnie de Haas
Leeftijd:                73 jaar
Woonplaats:        Boven-Leeuwen

‘Van ons vroegere Beneden-Leeuwense gezin van tien personen leven er drie niet meer. Nu woon ik samen met mijn vrouw Tiny in haar ouderlijk huis, in Boven-Leeuwen. Het is een oud huis, eind negentiende eeuw, vol sfeer, maar bij verbouwingen kwamen we wel van alles tegen. We hebben ook wel eens wateroverlast gehad tijdens stevige hoosbuien. Toch: we leven hier als god in Frankrijk. Ik heb op de administratie gewerkt bij enkele breifabrieken, de verpakkingsindustrie en bij een meubelfabriek.’ De dorpen zijn niet meer de dorpen van vroeger, vindt Tonnie. ‘Ik weet nog dat de Van Heemstraweg, de vroegere Achterstraat, niet meer dan een zandpad was; in het veld probeerde hier en daar een boertje het hoofd boven water te houden. Als kleine jongens gingen we daar soms aardbeien of kersen jatten, en niemand die daar echt moeilijk over deed. Tegenwoordig word je daarvoor gelijk opgepakt of krijg je de Rijdende Rechter achter je aan.’

Sinterklaas

Jaren geleden begon Tonnie voor het Sinterklaasfeest als Piet in de oorspronkelijke kleur (’Laat ik het zo maar zeggen…’). Daarna volgde hij een Goedheiligman op die ermee stopte, en toen er op een bepaald moment een Klaasvacature ontstond in Boven-Leeuwen werd hij daarvoor gevraagd. ‘Ik vond het al meteen erg leuk. Die intocht, de scholen langs en alle groepen in de klassen bezoeken, nadat we al vroeg in de ochtend onze voorbereidingen hebben getroffen, het maakt op mij allemaal een onvergetelijke indruk. Vaak hebben klassen iets leuks ingestudeerd, waarbij ze zich helemaal kunnen uitleven. Alles bij elkaar genomen zorgt het voor een heerlijke sfeer.’ Niet alleen in Boven-Leeuwen gaf Tonnie acte de présence, maar ook in het verzorgingstehuis in Dreumel en bij Stichting Entrea in Ubbergen mocht hij optreden, waar het voor de kinderen een enorme oppepper en stimulans betekende.
‘Tja, het is wel jammer dat er nu discussie is over het hele gebeuren. De kinderen zijn zich nergens van bewust en het is tenslotte hún feestje. Nu moeten we al Pieten gaan uitwisselen met andere dorpen vanwege de grotere herkenbaarheid met alleen een paar roetvegen op hun gezicht. Het lijkt wel of het steeds moeilijker wordt iets te organiseren waaraan niemand zich stoort; de mensen nemen meer en meer aanstoot aan wat er gezegd wordt en hebben behoorlijk lange tenen… Mijn rol als witgebaarde bejaarde is in de loop van de jaren niet erg veel veranderd. De kinderen wel hoor. Die zijn duidelijk veel mondiger geworden en hebben via tv en internet wijsheid opgedaan waarbij ze van alles hebben gezien.’
‘Vroeger was het gewoon allemaal een stukje liever. Wij geloofden als kind heilig in de Sint en zijn Pieten en waren echt oprecht bang voor de Pieten en de zak en de roe. Stel je toch eens voor dat je die zak in moest en helemaal mee naar Spanje werd genomen! Een waar schrikbeeld, dat was het. Dat was denk ik ook weer niet helemaal goed, maar zoals het nu gaat, ik weet het niet. Hoe zal dit mooie kinderfeest er over een jaar of twintig uitzien, vraag ik me wel eens af. Het zal wel niet helemaal verdwijnen, maar de vorm zal waarschijnlijk toch gewijzigd zijn. Ik denk wel dat het echte geloven bij vooral de jongere kinderen nog lang in stand zal blijven; ik hoop het, want het blijft natuurlijk een mooie traditie die we willen volhouden.

Corona

Maar nu eerst komt er dit jaar ook nog eens dat gedoe met corona bij. We moeten allerlei zaken aanpassen aan de (extra) regels, en het zal nog niet meevallen de sfeer te houden zoals die altijd was. Jammer.’ Corona betekent voor Tonnie en zijn vrouw Tiny dat ze hun kinderen en kleinkinderen, die elders in het land wonen, veel minder kunnen zien. ‘Ja, bellen en videobellen, dat lukt wel, maar het is toch niet helemaal hetzelfde als echt fysiek contact.’

Boven-Leeuwen

Tonnie vindt Boven-Leeuwen prettig, onder andere doordat er zoveel verenigingen zijn (’Ik geloof wel een stuk of dertig!’) en doordat er veel georganiseerd wordt. Hij was veertig jaar voorzitter van SIOK, de volleybalvereniging die hij mede oprichtte. ‘Helaas zijn er geen winkels meer in ons dorp. Fijn is dat het wel behoorlijk centraal ligt in het land, en allerlei voorzieningen zijn dichtbij.’

Door Ton van Hulst