Column Bas van der Hoeven: Kistkitsch

Hoeveel teleurstelling kan een mens aan?

Ik las dat de crematoriumkraker Waarheen, waarvoor? geschreven is na een ordinaire, door drank overspoelde, ruzie tussen man en vrouw. Ik dacht altijd dat de beschouwende, diepfilosofische tekst de angst voor de dood adequaat bij de kladden greep en omvormde tot een fluwelen troost, rustend op ijdele hoop.

Nee dus. De tekstschrijver had het over zijn huwelijk dat op de klippen dreigde te lopen. Vandaar die onzekere weg, vandaar die existentiële angst, die twijfel over alles, zelfs of het weer daglicht zou worden.

De inspiratie kwam niet na diepe contemplatie, maar na een felle woordenstrijd, gevoed door woede en whisky. Zo’n ruzie die relaties aan flarden scheurt doordat de waarheid boven de schone schijn uitstijgt.

Mieke Telkamp zong het lied in de vorige eeuw op alle uitvaarten. Nu is me duidelijk waarom. Nabestaanden zaten niet onbedaarlijk te snikken om de wansmaak van hun overleden familielid. Welnee, ze overdachten hun eigen leven en lijden.

Waarheen leidt de weg die wij moeten gaan? Waarvoor zijn we hier op aard? Wie weet wat er is als wij moeten gaan? Hoelang duurt nog de nacht?

Nederlandse artiesten hebben het moeilijk en willen geld als hun muziek op crematies wordt gedraaid. Vijf euro per lied, goedkoper dus dan een plakje crematoriumcake. De uitvaartkraaien verzetten zich tegen deze afroming van hun winst. Een crematie is immers een besloten bijeenkomst, dan hoeven geen muziekrechten betaald te worden.

Heel Europa lacht ons uit. Die Hollanders toch! Gierig tot in de kist, vrekkig tot in de hel. Zelfs het afscheid van het leven mag niets kosten.