Pluim voor heldhaftig optreden

DRUTEN - De bevrijding van ons land in de Tweede Wereldoorlog staat deze maand in het middelpunt van de belangstelling. Ook in Maas en Waal stond 75 jaar geleden de bevrijding centraal. Bijzonder is het verhaal van de toen 9-jarige Jan van Gisteren die in september 1944 bij café Van Dinter aan de Maasdijk in Appeltern heldhaftig een wereldatlas uit een Duits legervoertuig weghaalde.

Addy van Gisteren uit Druten vertelde over het onverschrokken bravourestuk van haar 84-jarige man. Hij klom op een onbewaakt ogenblik in de vrachtauto en nam de wereldatlas 1875-1880 mee. Minder bekend is dat Jan ook een tankkijker buit maakte. Een vriendje, van wie de naam niet meer bekend is, ging aan de haal met een Duitse pathefoon (voorganger van de grammofoonplatenspeler).

Ondanks zijn ziekte kan Jan zijn bijzondere actie redelijk voor de geest halen. Documenten in potloodschrift zijn tastbare herinneringen aan die gevaarlijke en geslaagde actie. Die zeldzame documenten zijn waarschijnlijk afkomstig van een militair van de Engelse luchtmacht. Een internationaal tintje: een Duitse atlas, gebruikt door een Engelse militair en door een Nederlander uit een Duitse truck ontvreemd.

De potloodtekst op dat document vervaagt steeds meer. De familie Van Gisteren hoopt op hulp bij het ontrafelen van de tekst. Ook voor het scannen om deze unieke gegevens voor het nageslacht te bewaren, is hulp welkom.

Jan over zijn herinnering aan de Tweede Wereldoorlog: 'Die moet je bewaren en mag je beslist niet wegdoen.' Een plaats in een oorlogsmuseum zou niet onlogisch zijn, maar voor de Drutense familie geen optie, Jan kan er geen afstand van doen.

De historische atlas en onder andere kaarten van het noordelijk en zuidelijk halfrond kwamen vorige week voor het eerst naar buiten. De publiciteit leverde veel reacties op. Het moedige en heldhaftige optreden van Jan kreeg de verdiende aandacht. Addy van Gisteren en haar dochter zijn nog altijd onder de indruk van het gewaagde optreden van Jan. Hij was niet eens tiener toen hij zich aan zijn 'verkenningstocht' waagde. Ze zijn eenstemmig: 'Een veer of pluim voor zijn heldentoer zou dik verdiend zijn.' Wie verder wil helpen, mag bellen: 0487-515693.

Door Anton Janssen