Hans Litjens voor zijn ouderlijk huis in Winssen.
Hans Litjens voor zijn ouderlijk huis in Winssen. Foto: Femke Pierlo

Plankenkoorts brengt verzets- verhaal Jan Litjens naar het toneel

Cultuur

WINSSEN - Toneelvereniging Plankenkoorts viert dit jaar haar 35ste verjaardag met de lustrumvoorstelling 'Dorp in Verzet', met muzikale omlijsting van ULTO. Centraal in deze voorstelling staat het verhaal van de Winssense verzetsleider Jan Litjens (1923- 2017).

Met het lustrum in het achterhoofd wilde Plankenkoorts dit jaar iets bijzonders neerzetten. 'In de uitgebreide zoektocht naar een passend verhaal over oorlog en verzet in de regio kwamen we terecht bij de familie Litjens. Hans Litjens vertelde ons over zijn oom Jan, die ten tijde van de oorlog regionaal verzetsleider was. Jan coördineerde de verzetsgroepen in Winssen en omgeving en vertegenwoordigde de streek in Nijmegen. Daar voerde hij regionaal overleg en bracht belangrijke informatie terug naar de dorpen', vertelt Brigit Megens van Plankenkoorts.

Levensverhaal

Vanuit het ouderlijk huis van Jan Litjens aan de Van Heemstraweg in Winssen ontmoeten we Hans Litjens. Hij vertelt dat oom Jan zijn levensverhaal jaren geleden opschreef voor zijn kleinkinderen. Een verhaal dat tot op heden nooit naar buiten is gebracht. Hij vertelt over de verzetsacties die hij en zijn verzetsgroep ondernamen en voor welke moeilijke keuzes hij kwam te staan. Boukje Toutenhoofd verwerkte de memoires in een script voor een avondvullende toneelvoorstelling die boeiend is voor het publiek. Hans geeft aan dat de zonen van Jan, woonachtig in Engeland, vereerd zijn dat het verhaal van hun vader is verwerkt in deze voorstelling. Zij komen speciaal over voor de première.

Oorlogsgeschiedenis

In de voorstelling staat de periode van september 1943 tot september 1944 centraal. Omdat Maas en Waal door de Duitsers redelijk met rust gelaten werd, waren er hier mogelijkheden om mensen onder te laten duiken. Het stuk gaat in op de afwegingen die Jan op cruciale momenten moest maken. Gaat het belang van één persoon voor het belang van velen? Wat levert een actie op? Maar ook: welke sabotageacties vonden er plaats in deze omgeving en welke risico's ben je bereid te nemen? 'In zijn levensverhaal heeft Jan uitgebreid geschreven over de handelingen die hij uitvoerde, vaak met gevaar voor eigen leven', aldus Hans. 'Het bijzondere is dat hij op jonge leeftijd al ontzettend moedig en dapper was. Als familie vonden wij nu dat dit stukje oorlogsgeschiedenis toch verteld moest worden.'

Het script is aangevuld met verhalen uit de regio die met de oorlogstijd te maken hebben. 'Op die manier geven wij het publiek een unieke kijk op het verzet in oorlogstijd in onze regio', aldus Brigit Megens. 'Juist omdat er zo weinig bekend is over het Maas en Waalse verzet in die tijd, is de voorstelling met recht uniek te noemen.'
De voorstelling 'Dorp in Verzet' wordt gespeeld op 6, 7 en 11, 12 en 13 april in ontmoetingscentrum de Paulus in Winssen. Kaarten zijn te bestellen via tel. 0487-52 52 04 of www.toneelverenigingplankenkoorts.nl.

Door Femke Pierlo

Afbeelding