Oud en Nieuw in andere culturen

MAAS EN WAAL - Het aftellen is begonnen, nog een paar dagen en het is Nieuwjaar. De meeste mensen in Nederland zullen het nieuwe jaar inluiden met bekende tradities als een champagnetoost, het eten van appelflappen en oliebollen en sprankelend vuurwerk of carbidschieten.

De Maas&Waler kijkt dit nummer naar hóe en wanneer het nieuwe jaar wordt begroet in andere culturen. De Chinezen bijvoorbeeld, vieren het Nieuwjaar in 2019 pas op 5 februari, volgens de Chinese jaartelling het jaar 4715. Het Chinees Nieuwjaar staat ook bekend als het Lentefeest. Gebruiken zijn schulden afbetalen, nieuwe kleding kopen en het huis schoonmaken. Met de hele familie wordt samen gegeten, de goden worden geëerd. Alle cadeaus zijn ingepakt in rood papier en vuurwerk in rood papier verpakt wordt afgestoken. Verder zijn er nog tradities als drakendansen.

Kenia

In Kenia kent men vanzelfsprekend weer andere gebruiken. Evelyn verhuisde een aantal jaar geleden van Mombassa naar Nederland, Deest om precies te zijn, en ziet zowel verschillen als overeenkomsten in de manier waarop men Oud en Nieuw viert. 'Het is in Kenia feest vanaf negen uur 's avonds tot de volgende ochtend. De meesten mensen vieren de jaarwisseling met familie, waarbij er eten in overvloed is. Vaak staat er geit op het menu. Ja, dat was wel een dingetje toen ik hier in Nederland kwam. Zie maar eens aan geitenvlees te komen', zegt ze lachend. Gelukkig heeft ze inmiddels een slagerij weten te vinden die dat levert. Waar in Nederland rond middernacht voor miljoenen aan vuurwerk de lucht in gaat, gebeurt dat in Kenia vrijwel alleen bij de grotere hotels. 'Ik keek mijn ogen dan ook uit tijdens de eerste jaarwisseling in Nederland', vertelt Evelyn.

Armenië

In tegenstelling tot in Kenia en Nederland, kan in Armenië het hele jaar door vuurwerk afgestoken worden. 'Vuurwerk is eigenlijk altijd te koop, en wordt afgestoken bij feesten en bruiloften', vertelt Zara, die alweer enkele jaren in Nederland woont. Een traditie die ze vanuit Armenië naar Druten mee heeft genomen, is het aansnijden van de Gata, typisch Armeens gebak. 'In deze Gata wordt een muntje gestopt, en de taart wordt verdeeld in zoveel stukken als dat er gasten zijn. Degene die het muntje vindt, krijgt het komend jaar extra veel geluk. Het aansnijden van de taart is altijd een spannend moment. Ik vond het muntje voor de laatste keer toen ik elf was, dus het wordt wel weer eens tijd', lacht ze.

Armenië kent overigens ook een 'oude' jaartelling, waarin pas half januari afscheid genomen wordt van het oude jaar. Nieuwjaar wordt daar dan ook gevierd vanaf 1 januari tot 13 januari. 'Het is dan de gewoonte om bij familie en vrienden op bezoek te gaan en een snoepje en 'iets met alcohol' mee te brengen. In Nederland kunnen we dat niet meer doen. Behalve dat er gewoon gewerkt moet worden, hebben wij geen familie hier. Wel gaan we op bezoek bij een goede vriendin in België.'

Denemarken

Toch zijn er ook veel landen waar Oud en Nieuw hetzelfde wordt gevierd als in Nederland. 'De gebruiken in Denemarken en Nederland verschillen niet veel van elkaar', geeft de inmiddels in Druten wonende Kim Laugesen aan. 'De viering van Kerstmis kent veel verschillen, maar oudjaarsavond eigenlijk niet. Jongeren gaan stappen, de ouderen gaan naar familie om gezamenlijk te eten en het nieuwe jaar te vieren.'

Eén verschil dan toch: 'Wat voor Nederland de oliebollen zijn, is voor de Denen de 'kransekage', een 'torencake', die eruitziet als een steile, hellende kegelvorm met verschillende lagen. Net zo lekker, maar een stuk minder machtig', besluit hij.