Agrarisch geluid van ZLTO Maas en Waal

Strijd tegen droogte vraagt een andere manier van denken

MAAS EN WAAL - Enkele droge jaren, en zelfs twaalf droge lentes, vragen om aanpassingen. De hitte en droogte zijn een bedreiging voor leefbaarheid en voedselvoorziening. Dat geeft natuurlijk zorgen voor openbaar groen, natuur en landbouw.

Als het gaat om de strijd tegen droogte en hitte, is investeren in bodemgezondheid duurzaam en efficiënt. De focus moet liggen bij het waterbergend vermogen van de bodem en weerbaardere planten. Planten kunnen dan beter water opnemen en schadelijke insecten en schimmels krijgen bij gezonde planten minder kans. Bovendien wordt een plant, die evenwichtig groeit, sterker. We hoeven dan minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Bovendien verhoogt het de opbrengst van het gewas.

Anders denken
Richard van Cleef, teeltadviseur bij P.G Kusters in Dreumel bv, weet dat in een gezond ecosysteem alles draait om een goed evenwicht. ‘De bodem is het kapitaal van de boeren. Voor goede opbrengsten is een gezonde bodem enorm belangrijk. Daarin draait het om een evenwicht tussen fysische, biologische en chemische aspecten. Pas dan zullen planten en bomen goed kunnen wortelen. Zo kunnen deze voldoende water en voedingsstoffen opnemen. Dit is in deze laatste jaren van droogte enorm belangrijk. We moeten wel anders gaan denken. Alleen maar meer wateren en bemesten zijn niet genoeg. Door het voeden van het bodemleven gaat de plant in het voorjaar goede wortels ontwikkelen, die ook in droge tijden de diepere grondlaag bereiken. Dan maak je de plant veel minder droogtegevoelig en dus gezonder en sterker. Een betere opbrengst met minder gewasbeschermingsmiddelen is de beloning. De oplossing ligt niet meteen in nieuwe droogtetolerante gewassen. Allereerst moet het bodemleven in orde zijn om het droogte- en hitteprobleem op te lossen. Bovendien kunnen gezonde en goed gewortelde planten het stikstof beter benutten. Met minder uitspoeling reduceren we ook het stikstofprobleem. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Dit alles vraagt wel om een andere manier van denken en werken. Als we dat kunnen realiseren, zijn er nog volop kansen voor de landbouw in ons land.’

Lichtere landbouwmachines
Elke boer weet dat intensieve bewerking van de grond het evenwicht verstoort. Zware landbouwmachines die het land berijden en bewerken verdichten de bodem en verdringt dan de lucht uit de grond. Het waterbergend vermogen van de grond gaat ook achteruit. Daar is een wereld te winnen. De eerste robots zijn al aan het werk op het land. Deze zijn lichter en dus minder schadelijk voor de bodemstructuur.

Wereldwijd daalt het grondwaterpeil en wordt het warmer en droger op onze planeet. Metingen van het KNMI laten zien, dat de gemiddelde jaartemperatuur in Nederland sinds ruim honderd jaar steeg van 8,5 naar 11,5 graden Celsius. In de zoektocht naar oplossingen voor droogte en hitte is een gezond bodemleven noodzaak. Alleen zo kunnen we de wereld blijven voeden.

Door Jeannette van Rossum