Leerlingen van het Pax in coronatijd.
Leerlingen van het Pax in coronatijd. Foto: John van Gelder

Uitkomsten Corona Gezondheidsmonitor Jeugd

Algemeen

GELDERLAND-ZUID - Tweede- en vierdeklassers voelden zich in 2021 minder vaak gelukkig dan vóór de coronaperiode in 2019. Ook namen psychosociale problemen zoals somberheid, boosheid, concentratieproblemen en stress toe. En ook het alcoholgebruik nam, na een jarenlange daling, weer toe. Dit zijn uitkomsten van de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd die GGD Gelderland-Zuid in 2021 op alle middelbare scholen uitvoerde.

In 2019 gaf 85 procent van de leerlingen aan (zeer) gelukkig te zijn. In het najaar van 2021 is het geluksgevoel gedaald naar 79 procent. Tijdens de coronaperiode geeft slechts leerlingen 51 procent van de leerlingen aan zich gelukkig gevoeld te hebben. Het aantal jongeren met psychosociale problemen steeg tussen 2007 en 2019 van 10 procent naar 14 procent, maar nu sinds corona ineens naar 20 procent.

Er is gevraagd wat jongeren tijdens de coronaperiode het vervelendst vonden. Het meest genoemd zijn dingen die te maken hebben met sociaal contact of activiteiten. Zoals minder met vrienden afspreken, verveling en minder naar sport. Daarnaast snapte meer dan een kwart het schoolwerk minder goed toen dat online moest. Eén op de 7 jongeren noemde als vervelendste gevolgen dat er thuis meer spanning of ruzie was of dat het thuis erg druk was. En 1 op de 7 jongeren vond het een sombere tijd. 

Er is aan jongeren ook gevraagd wat ze tijdens corona het fijnst vonden. Met stip op 1 noemen jongeren dat ze konden uitslapen. Daarnaast noemen ze dat ze meer rust en tijd hadden voor zichzelf en/of dat ze thuis meer tijd hadden voor elkaar. 

Meeste jongeren in balans
Jeugdverpleegkundige Ilse van Wijk van GGD Gelderland-Zuid: “Uit het onderzoek blijkt dat de coronaperiode voor de meeste jongeren ingrijpend is geweest. Dat herken ik. Gelukkig blijkt uit dit onderzoek ook dat de meeste jongeren voldoende veerkracht hebben (79%). Ze herstellen zich na een moeilijke periode. En meer dan de helft van de jongeren geeft aan vertrouwen te hebben in de toekomst. Voor de meeste jongeren gaan de negatieve gevolgen van de coronacrisis dus gelukkig vanzelf voorbij. Steun en aandacht vanuit thuis en school is hierbij belangrijk. Maar’, zegt Ilse, ‘voor een deel van de jongeren is dit niet het geval. Ik ervaar in mijn contact met jongeren en scholen dat de kwetsbaarste jongeren nog verder uit balans zijn geraakt. Dit zijn met name jongeren met psychosociale problemen zoals gevoelens van eenzaamheid of boosheid. Jongeren met een moeilijke thuissituatie. Of jongeren die slecht kunnen omgaan met tegenslag. Jongeren die het moeilijk hebben adviseert ze om gevoelens niet voor zichzelf te houden. Erover praten of het opschrijven kan echt opluchten. Op www.jouwggd.nl staat veel informatie voor jongeren. Je kunt daar anoniem chatten en vragen stellen via de mail aan een jeugdarts of jeugdverpleegkundige. Maar soms is het echt beter om hulp te zoeken. Dit kan bijvoorbeeld via school, de huisarts of bij de jeugdverpleegkundige van de GGD.”

Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021
Sinds 2003 doet de GGD iedere vier jaar een vragenlijst-onderzoek bij middelbare scholieren. De laatste keer was in het najaar van 2019. Om te onderzoeken welke effecten corona had op jongeren is in het najaar van 2021 een extra onderzoek gehouden. Daarin zijn vragen gesteld over de coronaperiode en de ervaringen van de jongeren daarbij. Maar er zijn ook vragen uit eerdere jaren herhaald. Dit om te bekijken of de coronaperiode een verandering in de trends laat zien. Aan het onderzoek deden ruim 6000 leerlingen mee. Zij vulden op school een digitale vragenlijst in.

De GGD’en voeren de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 uit in het kader van de GOR-COVID-19 Integrale Gezondheidsmonitor. Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, samen het netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van VWS opdrachtgever van de monitor.