Gemeente neemt maatregelen om wateroverlast, droogte en hitte te beperken

WEST MAAS EN WAAL - Extreme weersomstandigheden komen steeds vaker voor. Hoogwater in winter én zomer, lokale wateroverlast door hevige regenval, extreme droogte en buitengewoon hoge temperaturen… We hebben ermee ‘te dealen’. Toch kunnen de nodige maatregelen ervoor zorgen dat overlast en schade door dergelijke omstandigheden zoveel mogelijk beperkt blijven. De gemeente West Maas en Waal loopt op dat vlak voorop. 

‘De gemeente is sinds 2005 bezig om haar gebied waterrobuust te maken’, vertelt wethouder Erik Peters. ‘Gezien het hoge tempo waarin het klimaat verandert zijn extra maatregelen nodig, en zullen we versneld zaken moeten uitvoeren. Het gaat dan onder meer om het creëren van waterbergingen en het vergroenen van de openbare ruimte.’

Kwetsbare plekken
In de aanpak van de klimaatadaptatie werkt de gemeente samen met andere overheden in de regio Rijk van Nijmegen en Land van Maas en Waal. Op lokaal niveau wordt bekeken welke plekken kwetsbaar zijn voor klimaatverandering en welke maatregelen moeten worden uitgevoerd. ‘Denk aan problematiek op het gebied van wateroverlast, zoals in het laaggelegen Alphen, maar ook aan droogte en hitte’, legt Martijn Timmermans, projectleider water en klimaatadaptatie, uit. ‘In alle dorpen binnen de gemeente zijn er bepaalde straten, of delen daarvan, waar alle aspecten samenkomen. Dát zijn de locaties waar we het snelst mee aan de slag moeten.’

Te nemen maatregelen zijn onder meer het opvangen van overmatig regenwater door het realiseren van waterbergingen, maar ook het vergroenen van wijken en tuinen is een belangrijk onderdeel van het programma. Martijn legt uit: ‘Bij hevige regen zorgen tegels ervoor dat het water blijft staan, in plaats van dat het de grond in kan. Bij hoge temperaturen zorgen diezelfde tegels ervoor dat de hitte wordt vastgehouden, en de temperatuur op sommige plekken kan stijgen tot ruim boven de 40 °C. Je ondervindt dus dubbel nadeel van verstening.’

Niet alleen bij aanpassingen in de openbare ruimte, maar ook bij de aanbouw van nieuwe woonwijken wordt rekening gehouden met de waterafvoer en de aanplant van groen. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met dorpsplatforms, Vitens, de GGD, woonstichtingen en projectontwikkelaars. 

Een voorbeeld van zo’n samenwerking is het project Wamelse Poort, waar behalve nieuwbouw door Woonstichting De Kernen, de wijk wordt vergroend én een klein parkje wordt gecreëerd in samenwerking met onder andere het dorpsplatform. ‘Hiermee verkleinen we de kans op wateroverlast, en zorgen tegelijkertijd voor biodiversiteit en een leefbaarder omgeving. Groen geeft de wijk niet alleen een prettig aanzien, het vorm ook een koele verblijfsplek in warme periodes. Dit trekt mensen naar buiten, wat op haar beurt het sociale contact bevordert’, aldus wethouder Peters. Een ander project loopt momenteel in Maasbommel bij het Hanzehuys. Ook hier wordt groen aangelegd, in combinatie met een waterberging. Dankzij een vlonder kan de jeugd er veilig een hengeltje uitgooien of lekker relaxen. 

Wat inwoners zelf kunnen doen in het kader van klimaatadaptatie? ‘De tuin vergroenen werpt sowieso vruchten af’, laat Martijn weten. ‘Evenals het regenwater van het riool loskoppelen. Andere adviezen zijn het nemen van hittemaatregelen zoals zonwering en het zuinig omgaan met drinkwater.’ De gemeente streeft ernaar om in 2035 écht klimaatbestendig te zijn. ‘Dat klinkt ver weg, maar met behoorlijk wat hectares aan beheergebied staat ons nog een hoop te doen’, besluiten de twee.