Ontzanding Over de Maas met drie jaar verlengd

WEST MAAS EN WAAL – De ontzanding en herinrichting van Over de Maas wordt met drie jaar verlengd. De vertraging is ontstaan door de economische crisis, waardoor de vraag naar zand afnam. Ook was er oponthoud door archeologische vondsten in het gebied. Het project moet nu eind 2021 afgerond zijn.

De gemeente ziet zich gedwongen akkoord te gaan met deze verlenging. Nu stoppen is geen optie, want daarmee wordt de herinrichting van de natuur niet goed afgewerkt en worden andere doelstellingen niet gehaald. Het bedrijf Nederzand heeft al vele miljoenen zand aan de Maasbodem onttrokken. De gemeente heeft wel haar moment gepakt, en een betere kwaliteit slib dan wettelijk verplicht is kunnen bedingen. Over dat slib komt een laag schoon zand van drie meter dik in plaats van de gebruikelijke halve meter. De controle van het eindresultaat wordt bekostigd door de firma Nederzand, de gemeente kiest de controleur.

Er worden wel vraagtekens geplaatst bij dit besluit. Van burgers wordt verwacht dat ze milieubewust te werk gaan in huis en tuin, en hun afval nauwkeurig scheiden en opslaan. Voor Rijkswaterstaat en de landelijke overheid is de norm dat grond die wordt gestort in de uiterwaarden tot twintig procent 'bodemvreemd materiaal' mag bevatten. De gemeente weert zich al jarenlang tegen dit soort praktijken, maar is met handen en voeten gebonden aan het beleid van de overheid. Indertijd geschrokken van de vervuilde stort in Over de Maas heeft West Maas en Waal in 2011, als een van de weinige gemeenten in Nederland, een zogeheten bodemstoffenbeleid opgesteld, waardoor het gebruik van vervuild slib in de uiterwaarden veel lastiger wordt. Wel is duidelijk dat de definitie van bijvoorbeeld binnen- of buitengebieds slib zeer complex is. Het vraagt veel juridische expertise om wettelijk beleid goed in te schatten en waar nodig te pareren. 'Wij willen ons goed informeren,' zegt wethouder Ans Mol, 'al was het maar om onze inwoners zo goed mogelijk te kunnen beschermen…'

Omwonenden van het project zijn door de gemeente op de hoogte gesteld. Er is een termijn van zesentwintig weken, waarbinnen men een zienswijze kan indienen en eventueel beroep kan aantekenen.

De Vonkerplas en de omringende zandwinlocaties in Dreumel zijn nu beoogde doelen van Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer om op te vullen, met onder andere als motief dit natuurgebied aantrekkelijker te maken voor plant en dier. Daar is 6,6 miljoen ton bagger uit Duitsland en België voor in beeld. Ook deze slib mag uit 20 procent bodemvreemd materiaal bestaan. De gemeente heeft dit plan inmiddels afgewezen. Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer doen nog een poging met de aanvraag van een wijziging in het bestemmingsplan. Als niet duidelijk is wat de meerwaarde voor de natuur is, of als de waterveiligheid discutabel is, kan dit verzoek worden afgewezen. De komende maanden kijkt de gemeente nog eens goed naar het besluit van 2011 om het waar nodig aan te scherpen.

Het Burgercollectief Dreumel, dat pas op de plaats had gemaakt in de kwestie Vonkerplas, heeft van de weeromstuit zijn aandacht uitgebreid naar het project Over de Maas. Het collectief wil een debat over deze kwestie, waaraan milieuwetenschappers en de gemeente deelnemen (Gelderlander). Een en ander heeft ook de aandacht getrokken van de Tweede Kamer. Er is afgelopen donderdag gesproken over het gebruik van vervuilde grond om zandwinputten te verondiepen. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven heeft toegezegd er naar te willen kijken en wellicht de regels aan te passen.

Door Addy de Meij